Hastanelerde Yatışlı Servislerde Kapalı Döngü İlaç Uygulamasının İlaç İade Oranlarına Etkisinin Araştırılması

Sağlık hizmet kullanıcıları ve kuruluşlarının sayıları gün geçtikçe artmış ve buna bağlı olarak sağlık bilişim sistemleri de önem kazanmıştır. Kapalı Döngü İlaç Uygulaması (KDİU) ilacın hastaneye girişi ile başlayıp hastaya uygulanması veya bertarafının gerçekleştirilmesine yönelik işlemlere ait tüm süreçlerin kontrollü bir şekilde yönetilmesidir. Bu çalışmada KDİU sisteminin, taburcu, yanlış ilaç girişi, stop (ilaç uygulamasının durdurulması), exitus (ölüm), sevk, ya da tedavi değişikliği gibi sebeplerden dolayı hastaya uygulanmayan ilaçların eczaneye iade oranlarına olan etkisi incelenmektedir. Araştırmada hastanelerin yataklı servisleri için uygulanan KDİU’nun kullanımında ilaç iadelerinin gerçekleştirilme süreçleri ve uygulamanın iade oranları üzerine olan etkilerinin araştırılıp değerlendirilmesi, etkenlerinin belirlenmesi ve farkın yorumlanması amaçlanmaktadır. İlaç iadeleri üzerindeki ilişkiyi analiz etmek için, Bolu İzzet Baysal Devlet Hastanesi Köroğlu Polikliniğinde 2017 yılında KDİU öncesi 12 ay ve sistemin uygulamaya koyulduktan sonraki 12 aya ait ilaç iade oranları esas alınmıştır. Hastane bilgi yönetim sistemi veri tabanında analiz çalışması yapılmış, uygulamanın veri ve süreç yapısı izlenerek mantıksal model oluşturulmuştur. Araştırmanın verileri sistemin uygulamaya koyulduğu 2017 Mayıs ayından önceki 12 aylık ve uygulamanın başladığı 2017 Mayıs ayından sonraki 12 ayda, 3 klinikte gerçekleşen ilaç iade oranları, ilaçların iade edilme sebepleri ve en çok iadesi gerçekleşen ilaçlardan oluşmaktadır. KDİU öncesi ilaç sayıları ve oranlarına bakıldığında, KDİU’nun kapsama alınmasıyla beraber ilaç iade oranlarında %10,74’lük bir artış gerçekleşmiştir. Ayrıca, KDİU’nun ilaç iade nedenlerinin daha disiplinli kayıdedilmesine yardımcı olduğu görülmüştür. Nitekim daha önce genellikle “tedavi değişikliği” sebebiyle yapılan iadeler, KDİU’dan sonra diğer gerekçelerle de iade edilmeye başlanmıştır.